Filistin Birlik Görüşmeleri
Fetih ve Hamas gibi çatışan iki büyük Filistin grubu arasındaki uzlaşma müzakereleri, 2007 yılının Haziran ayından itibaren başlamıştır. 2006 yılında yaşanan iç çatışmaların ardından ilişkileri tamamen kopan Fetih ve Hamas grupları, Filistin direnişinin geleceği açısından ortaya çıkan riskler nedeniyle gerilimi azaltma yollarını aramışlardır. Filistinlilerin iç birliğini sağlama amacı taşıyan bu görüşmeler, farklı ülkelerin arabuluculuğunda gerçekleşmiştir.
Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın 2007 yılında gerçekleştirdiği arabuluculuk görüşmeleri, 2008’de Yemen Girişimi, Senegal Başkanı Abdoulaye Wade tarafından 2009 yılında Senegal’de düzenlenen toplantı ve 2009 yılının mart ayında Kahire’de yapılan uzlaşma görüşmeleri, bu birleşme görüşmelerinin en önemlilerindendir. 4 Mayıs 2011 tarihinde Fetih ve Hamas, Kahire’de diğer ana gruplarla birlikte bir uzlaşma anlaşması imzalamış ve milli mutabakat hükümetinin kurulmasını ve aynı yıl içinde seçimlerin yapılmasını kararlaştırmışlardır. Ancak bu karar, bölgesel ve yerel krizler, özellikle de “Arap Baharı” gibi nedenlerle hayata geçirilememiştir. Ayrıca güvenlik güçleri reformu gibi diğer önemli konular da çözümsüz kalmıştır.
2012 yılında Doha’da Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas ve Hamas lideri Halid Meşal, bağımsız teknokratlardan oluşan geçici bir hükümet kurmayı kabul etmişler ve seçimleri ve Gazze’nin yeniden inşasını denetlemeyi kabul etmişlerdir. Ancak Hamas’ın Gazze seçmen kayıtlarını güncellemeyi engellemesi ve 2012’deki yerel seçimleri boykot etmesi, sürecin tekrar çıkmaza girmesine neden olmuştur. Bununla birlikte, görüşmeler devam etmiş ve 23 Nisan 2014 tarihinde Filistin Kurtuluş Örgütü ile Hamas arasında Gazze’de geçici bir ulusal uzlaşı hükümeti ve seçimlerin yapılmasını öngören bir birleşme anlaşması imzalanmıştır. 2 Haziran 2014 tarihinde Başkan Abbas, yeni hükümetin lideri olarak Rami Hamdallah’ı atamıştır. Ancak aynı yılın yazında İsrail’in Gazze’ye saldırısı nedeniyle başka bir adım atılamamıştır.
Görüşmeler 2016 yılında Katar’da devam etmiş, ancak ilerleme sağlanamamıştır. 15-17 Ocak 2017 tarihlerinde Moskova’da gerçekleşen görüşmede her iki taraf, bir birlik hükümeti kurmaya, Hamas’ı ve Filistin İslâmi Cihad Hareketi’ni Filistin Kurtuluş Örgütü’ne dahil etmeye ve yeni bir Filistin Ulusal Konseyi kurmaya karar vermiştir. Kahire’deki ek görüşmelerin ardından 17 Eylül 2017 tarihinde Gazze’deki idari komitenin dağıtılması, genel seçimlerin yapılması ve Fetih ile doğrudan uzlaşma görüşmelerine girme konularında anlaşmaya varılmıştır. Bu şekilde, 12 Ekim 2017 tarihinde Kahire’de bir uzlaşma anlaşması imzalanmıştır.
2018 yılında ardışık müzakereler gerçekleşse de anlaşma uygulanmamıştır. Ayrıca Filistin Yönetimi Gazze’deki sorumluluklarını sürdürmek için herhangi bir adım atmamıştır. Çekişmenin anahtar sorunları seçim yöntemleri, güvenlik sorumlulukları ve öngörülen birlik hükümetinin nasıl oluşturulacağıdır. İki taraf, farklı ülkelerde bir dizi görüşme yapmış ve Türkiye, Mısır, Rusya, Katar gibi devletlerin garantörlüğünde, Filistin için 2021’de Ulusal Mutabakat Hükümeti kurma kararı almıştır.
Filistin Demokratik Birliği (FIDA), İsrail-Filistin uzlaşmasını desteklemek amacıyla kurulmuş bir sosyal demokrat ve reformist harekettir. 1990 yılında Soğuk Savaş’ın sona ermesi, Filistin davası için yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmiş ve bu dönemde farklı Filistin inisiyatifleri ortaya çıkmıştır. Bu inisiyatiflerden biri, Filistin Özgürlüğü için Demokratik Cephe’den ayrılan Yasir Abdurabbu tarafından başlatılan bir harekettir. Filistin Demokratik Birliği, genellikle Batı Şeria sakinlerinden oluşmaktadır ve Filistin’de demokratikleşmeyi teşvik eder. Siyasi çoğulculuk ve demokrasiyi yansıtan bir parti sistemi konusunda odaklanır ve Oslo sürecini güçlü bir şekilde destekler. 1996’da Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde bir koltuk kazanmış ve 2006’da seçimlerde iki koltuk kazanan Alternatif adlı bir koalisyonun parçası olmuştur. Ancak günümüzde Filistin siyasetinde sınırlı bir etkisi bulunmaktadır.
