Büyük Arap Ayaklanması

1936 tarihli Büyük Ayaklanma hareketi, Filistin halkının İngiliz işgal yönetimine karşı başlattığı büyük bir isyandır. Nisan 1936’da başlayan olaylar, şiddetin arttığı ve yaklaşık 6 bin kişinin öldüğü bir dönemi kapsamaktadır. Şiddet eylemleri, boykotlar, grevler ve gösteriler gibi çeşitli biçimlerde gerçekleşmiştir ve 1939’da Beyaz Belge’nin yayınlanmasının ardından sona ermiştir.

Büyük Ayaklanma, üç ana talebi desteklemek için ulusal komitelerin kurulmasını ve Arap genel grevini içermiştir. Bu talepler şunlardır: (1) Yahudi göçünün sonlandırılması, (2) Yahudilere arazi satışlarının sona ermesi ve (3) Arap ulusal bir hükümetin kurulması. Grev sırasında, İngilizlere talepler yerine getirilene kadar vergi ödememe eylemi yapılmış ve “temsil olmadan vergilendirme yok” sloganı benimsenmiştir.

Ayaklanmaya yanıt olarak, İngilizler Arap Yüksek Komitesi’ni yasadışı ilan etmiş, komitenin tüm ulusal komiteleri feshetmiş, birçok üyeyi tutuklamış ve beşini sınır dışı etmiştir. Ayrıca, komiteyi yöneten Hacı Emin el-Hüseynî’nin Vakıf Başkanlığı ve Yüksek Müslüman Konseyi Başkanlığı görevlerine son verilmiştir. İkinci aşama 1937 sonbaharında başlamış ve 1939’da İngilizlerin yayınladığı Beyaz Belge ile sona ermiştir. Bu belge, Siyonist göçlerin sınırlanacağını ve Filistinlilerin 10 yıl içinde kendi devletlerini kurma hakkına sahip olacakları vaadini içermiştir.