Clinton Teklifi

Dönemin ABD Başkanı Bill Clinton tarafından formüle edilen ve Filistin-İsrail müzakerelerini hedefleyen öneriler paketi şu şekildeydi:

23 Aralık 2000’de Beyaz Saray’da üçlü bir toplantıda İsrail ve Filistinli müzakerecilerine sözlü olarak sunulan teklif, önceki müzakerelere dayandırılmış, ancak uluslararası yasal standartların gerisinde kalmıştır. Teklifin taslağı resmi olarak Clinton’un 7 Ocak 2001’de New York’ta İsrail Politika Forumu’na yaptığı konuşmada açıklanmış ve aynı ay gerçekleşen Taba Görüşmeleri’nin temelini oluşturmuştur. Dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak ve Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat, bu parametreleri görüşmenin temeli olarak kabul etmişlerdir. Ancak Şubat ayında Ariel Şaron’un seçilmesi barış sürecini sona erdirmiştir.

Clinton’un öneriler paketi şunları içermekteydi:

• Batı Şeria’nın çoğunluğunun, Gazze Şeridi’nin ise az sayıda arazinin takas edilmesiyle militarize olmayan bir “İsrail’in güvenlik gereksinimlerini ve demografik gerçekleri karşılayabilecek, bağımsız bir Filistin Devleti” kurulması.
• Mülteciler için Filistin Devleti’ne geri dönmelerine, mevcut konumlarına geri dönmelerine veya üçüncü ülkelere yerleşmelerine, uluslararası toplumun kayıplarını telafi etmelerine ve yeni hayatlarını inşa etme süreçlerine yardımcı olacak bir çözüm bulunması.
• Sınır güvenliğini sağlamak ve son anlaşmanın uygulanmasını izlemek için uluslararası bir kuruluşun kurulması.
• Kudüs’e ilişkin adil ve mantıklı önermelerle herkes için erişim ve ibadet özgürlüğünün sağlanarak herkese açık ve bölünmemiş bir şehir olarak kalması.
• Çatışmanın resmi bir sona ermesi.

Bu öneriler, Filistin-İsrail barış sürecinin temelini oluşturmuş, ancak uygulanmaları konusunda anlaşmazlıklar ve zorluklar yaşanmıştır.