Hacı Emin El Huseyni
Abdülkadir el-Hüseynî, 1893 veya 1895 yılında doğduğuna dair farklı kaynaklar bulunsa da, Kudüs’ün yerlisi olarak dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini Kudüs’te aldıktan sonra Ezher Üniversitesi’nde öğrenim gördü (1912). Bu dönemde, İslam dünyasının önde gelen düşünce liderleriyle tanışarak ileri düzeyde dini ve siyasi eğitim aldı.
I. Dünya Savaşı yıllarında Mekteb-i Harbiyye’ye katılarak kurmay subay olarak mezun oldu. Ancak savaş yıllarını İzmir’de geçirdi. Savaşın sonunda Kudüs’e geri döndü ve İngilizler’in bölgeyi işgal etmesi üzerine direniş hareketlerine katıldı. Filistin’de “Fidaiyun” adını verdikleri bir direniş grubunu kurarak, Yahudi göçmenlere ve İngilizlere karşı mücadele etti.
Abdülkadir el-Hüseynî, aynı zamanda ilk siyasi teşkilat olan “el-Nadi’l-Arabi”nin başkanı oldu. Bu teşkilat, Filistin’in bağımsızlık mücadelesinin öncüsü olarak rol aldı. Ayrıca Filistin’deki vakıf arazilerini korumak amacıyla çalışmalar yürüttü ve toplumsal hizmetler sunan kurumlar kurdu. 1921 yılında müftü olan ağabeyinin vefatının ardından Kudüs’ün başmüftüsü olarak atandı.
Abdülkadir el-Hüseynî, 1928 ve 1929 yıllarında Filistin’de büyük bir ayaklanmanın liderliğini üstlendi. Bu ayaklanmalar, Filistinlilerin haklarını savunma ve topraklarını koruma çabalarının bir yansımasıydı. Bu süreçte Filistinliler arasında saygın bir lider olarak kabul edildi ve toplulukların birleşmesine öncülük etti.
Daha sonra Filistin İslam Kongresi ve Dünya İslam Kongresi gibi önemli platformları örgütleyerek Filistin davasının uluslararası alanda duyurulmasını sağladı. Filistin’de bir İslam üniversitesi kurma çalışmalarını başlattı ve bu amaçla çeşitli İslam ülkelerini ziyaret ederek destek topladı.
Abdülkadir el-Hüseynî, İsrail Devleti’nin kurulmasının ardından da direniş hareketlerini yönetti. 1 Aralık 1948 tarihinde Gazze’de toplanan I. Filistin Halk Meclisi’ne başkanlık ederek işgal altındaki toprakların kurtarılması ve Filistin halkının haklarının savunulması için çaba harcadı.
1974 yılında Beyrut’ta vefat eden Abdülkadir el-Hüseynî, hayatı boyunca Kudüs’ün kurtarılması ve Filistin halkının haklarının korunması amacıyla büyük bir mücadele verdi. Onun liderliği, Filistin halkının birlik ve dayanışma içinde mücadelesine yön verdi ve uluslararası arenada Filistin davasının temsilcisi oldu.
