Kudüs Kronolojisi | 1010 – 1541
1010
Halifenin Fermanı
900’lerde Mısır’ı yöneten Fâtımîler, Kudüs de dahil olmak üzere bölgenin tek hâkimi haline geldi. Fâtımî Halifesi Hâkim biemrillâh döneminde, 1010 yılında Kıyâme Kilisesi’nin yıkılması emrini verdi, ancak sonra bu kararı geri çekti. Hâkim bi-emrillâh, ayrıca Kahire’de önemli mimari eserlerin inşasını emretti ve çılgın kararlarıyla tanındı.
1099
Haçlı Sürüleri Kudüs’te
Papa Urban’ın çağrısı üzerine toplanan Haçlılar, Filistin’e ilerlerken yerleşim birimlerini yağmaladılar ve sonunda 15 Temmuz 1099’da Kudüs’ü kuşattılar. Kutsal şehrin Haçlılar tarafından ele geçirilmesi, binlerce Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi’nin öldüğü büyük bir felakete yol açtı.
1187
Şarkın Sevgili Sultanı
Haçlılar, Kudüs’ü ele geçirerek dini yapıları kiliselere dönüştürdü, ancak Salahaddîn Eyyûbî’nin liderliğindeki Müslümanlar, 1187’deki Hıttîn Savaşı’nda Haçlıları mağlup edip Kudüs’ü geri aldılar ve şehri huzura kavuşturdular. Salahaddîn’in yeğeni Melik Kâmil ise Kudüs’ü savaşsız bir şekilde Alman İmparatoru Friedrich’e teslim etti.
1244
Kudüs Haçlılara Teslim Ediliyor
Beşinci Haçlı Seferi’nin ardından Salahaddîn Eyyûbî’nin yeğenleri arasındaki çatışma, aynı dönemde genişleyen Harzemşahlar’ın Eyyûbîler için bir tehdit oluşturduğu bir dönemde yaşandı. Bu karmaşada, Kâmil, Kudüs’ü Alman İmparatoru İkinci Friedrich’e savaşsız bir şekilde teslim etti, bu da İslam dünyasında büyük bir şok yarattı.
1267
İlk Büyük Sinagogun İnşa Edilmesi
1263’te İspanya’dan ayrılan Rabbi Moşe Ben Nahman, Kudüs’e ulaşarak 1267’de inşa edilen Ramban Sinagogu’nu kurdu. Bu sinagog, Kudüs’ün en eski aktif sinagoglarından biridir ve İspanya’dan gelen bu din aliminin önemli bir mirasıdır.
1260
Harzemşâhlar ve Memlûkler
Kudüs’ün el değiştirmesi, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında karmaşaya yol açtı. İkinci Friedrich kısa bir süre Kudüs’te kaldıktan sonra şehri terk ederken, 1244’te Harzemşahlar, 1260’ta ise Memlûkler Kudüs’ü ele geçirdi ve şehir uzun bir dönem boyunca istikrarlı bir şekilde yönetildi.
1348
Vebanın Filistine Gelişi
1300’lerin başlarında Asya’dan Avrupa’ya 100 milyon insanın ölümüne yol açan veba salgını, 1348’de Mısır üzerinden Kudüs ve Filistin’e ulaştı. Müslüman ve Yahudilerde temizlik alışkanlıklarının yüksek olması nedeniyle, veba büyük ölçekli bir kayba yol açmadı.
1517
Osmanlı’nın Kudüsü Fethi
Osmanlı İmparatorluğu’nu Orta Doğu’ya doğru genişletme politikasını sürdüren Yavuz Sultan Selim, 1517’nin sonlarında Kudüs’e girdi ve şehri fethetti. Osmanlı’nın bölgedeki yaklaşık 400 yıl sürecek hakimiyeti başladı.
1537 – 1541
Sultan Süleyman’ın Kudüs’teki Faaliyetleri
Kanuni Sultan Süleyman’ın direktifleri doğrultusunda, Kudüs surları 1537 ile 1541 yılları arasında restore edildi ve bugün hala kullanılan yedi kapı da bu dönemde inşa edildi. Bu esnada şehir genelinde birçok sebil ve çeşme inşa edilerek şehre hayat verildi.
1010
Halifenin Fermanı
900’lerde Mısır’ı yöneten Fâtımîler, Kudüs de dahil olmak üzere bölgenin tek hâkimi haline geldi. Fâtımî Halifesi Hâkim biemrillâh döneminde, 1010 yılında Kıyâme Kilisesi’nin yıkılması emrini verdi, ancak sonra bu kararı geri çekti. Hâkim bi-emrillâh, ayrıca Kahire’de önemli mimari eserlerin inşasını emretti ve çılgın kararlarıyla tanındı.
1099
Haçlı Sürüleri Kudüs’te
Papa Urban’ın çağrısı üzerine toplanan Haçlılar, Filistin’e ilerlerken yerleşim birimlerini yağmaladılar ve sonunda 15 Temmuz 1099’da Kudüs’ü kuşattılar. Kutsal şehrin Haçlılar tarafından ele geçirilmesi, binlerce Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi’nin öldüğü büyük bir felakete yol açtı.
1187
Şarkın Sevgili Sultanı
Haçlılar, Kudüs’ü ele geçirerek dini yapıları kiliselere dönüştürdü, ancak Salahaddîn Eyyûbî’nin liderliğindeki Müslümanlar, 1187’deki Hıttîn Savaşı’nda Haçlıları mağlup edip Kudüs’ü geri aldılar ve şehri huzura kavuşturdular. Salahaddîn’in yeğeni Melik Kâmil ise Kudüs’ü savaşsız bir şekilde Alman İmparatoru Friedrich’e teslim etti.
1244
Kudüs Haçlılara Teslim Ediliyor
Beşinci Haçlı Seferi’nin ardından Salahaddîn Eyyûbî’nin yeğenleri arasındaki çatışma, aynı dönemde genişleyen Harzemşahlar’ın Eyyûbîler için bir tehdit oluşturduğu bir dönemde yaşandı. Bu karmaşada, Kâmil, Kudüs’ü Alman İmparatoru İkinci Friedrich’e savaşsız bir şekilde teslim etti, bu da İslam dünyasında büyük bir şok yarattı.
1267
İlk Büyük Sinagogun İnşa Edilmesi
1263’te İspanya’dan ayrılan Rabbi Moşe Ben Nahman, Kudüs’e ulaşarak 1267’de inşa edilen Ramban Sinagogu’nu kurdu. Bu sinagog, Kudüs’ün en eski aktif sinagoglarından biridir ve İspanya’dan gelen bu din aliminin önemli bir mirasıdır.
1260
Harzemşâhlar ve Memlûkler
Kudüs’ün el değiştirmesi, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında karmaşaya yol açtı. İkinci Friedrich kısa bir süre Kudüs’te kaldıktan sonra şehri terk ederken, 1244’te Harzemşahlar, 1260’ta ise Memlûkler Kudüs’ü ele geçirdi ve şehir uzun bir dönem boyunca istikrarlı bir şekilde yönetildi.
1348
Vebanın Filistine Gelişi
1300’lerin başlarında Asya’dan Avrupa’ya 100 milyon insanın ölümüne yol açan veba salgını, 1348’de Mısır üzerinden Kudüs ve Filistin’e ulaştı. Müslüman ve Yahudilerde temizlik alışkanlıklarının yüksek olması nedeniyle, veba büyük ölçekli bir kayba yol açmadı.
1517
Osmanlı’nın Kudüsü Fethi
Osmanlı İmparatorluğu’nu Orta Doğu’ya doğru genişletme politikasını sürdüren Yavuz Sultan Selim, 1517’nin sonlarında Kudüs’e girdi ve şehri fethetti. Osmanlı’nın bölgedeki yaklaşık 400 yıl sürecek hakimiyeti başladı.
1537 – 1541
Sultan Süleyman’ın Kudüs’teki Faaliyetleri
Kanuni Sultan Süleyman’ın direktifleri doğrultusunda, Kudüs surları 1537 ile 1541 yılları arasında restore edildi ve bugün hala kullanılan yedi kapı da bu dönemde inşa edildi. Bu esnada şehir genelinde birçok sebil ve çeşme inşa edilerek şehre hayat verildi.
